Davranış bilimleri 1 ders notları

Aöf için hazırladığımız davranış bilimleri I ders notları, vize ve final olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Özgün ve tarafımızca hazırlanan bu ders notlarının özelikle ders geçmek isteyenler için yeterli olacağına inanıyoruz.

Davranış bilimleri 1 ders notlarının Pdf versiyonunu yazımızın sonunda da bulabilirsiniz.

Davranış bilimleri 1 vize notları

Toplumsallaşma; bireyin içinde yaşadığı toplumun üyesi olduğu, onun bir parçası haline geldiği ve ona göre davrandığı sürece verilen addır.

Toplumsal yapı; toplumdaki organize olmuş toplumsal ilişkilerin bütününe denir.

İbn-i Haldun’un “ümran” kavramının bir özelliği de işlevselliktir.

Pozitivizm; var olup olmadığını sorgulamadan, bilginin amacını deneyimleyen yaşanan olguların betimlenmesine dayandıran felsefi düşünce sistemidir.

Baskın kültür; bir toplum içindeki temel kurumlardan en çok desteği alan ve temel inanç sistemini oluşturan kültürdür.

Ogburn; kültürün değişen toplumsal koşullara uyum sağlaması sürecinde yaşanan boşluk ya da gecikmeleri, “Kültür boşluğu” kavramı ile ifade eden kuramcıdır.

Eurosantrizm; bir tür etnosantrik görüş olup Avrupalı olmayanları Avrupa ülkelerinin standartları ile değerlendirme anlamına gelir.

Evlilik; bireylerin cinsel ilişkilerini meşrulaştıran ve toplumca onaylanan sözleşmeye verilen addır.

Kök aile kavramı; Le Play’e aittir.

Geniş aile kavramı yerine şu kavramlar da kullanılabilir:

• Geleneksel aile
• Tarım ailesi
• Eski aile
• Köy ailesi

Tarım toplumunun özelliklerinden birisi; daha büyük, daha düzenli yerleşim biçimi, gelişmiş teknoloji ve artan tahıl üretimidir.

Araştırma metodolojisi; araştırmada bilgi toplama yöntemine verilen addır.

Araştırma deseni; araştırma sorularını cevaplamak ya da hipotezleri sınamak üzere araştırmacı tarafından bir plan ya da strateji geliştirilmesidir.

Rol; grup ya da toplum içindeki insanların sınırları belirlenmiş olarak oynadıkları oyuna denir.

Mekanik dayanışma; Durkheim’e göre geleneksel topluluklarsa benzerliklere dayalı olarak ortaya çıkan dayanışma türüdür.

St. Simon; sanayileşme kavramını geliştirerek sosyal gelişme ve farklılaşma konularında katkısı bulunan düşünürdür.

Liberal feminizm; erkekle eşitlik ve kadının özgürlüğü gibi iki temel düşünceyi savunan yaklaşımdır.

Marx; insanlığın sosyal tarihini kaynaklara sahip olanlarla olmayanların birbiriyle sınıf mücadelesi olarak tanımlayan kuramcıdır.

Etnosantirizm; bir kültürü başka bir kültürün standartları açısından yargılamak olarak tanımlanabilir.

Bir ülkenin bayrağı; kültürün sembolik olması ve dil aracılığıyla aktarılması özelliğini ifade eder.

Kültür; karmaşık bir anlam ve davranış sistemi olan, bir toplum veya grubun yaşam biçimini ifade eden kavramdır.

Baskın kültür; toplum içindeki en güçlü grupların sahip olduğu kültüre verilen isimdir.

Gelenekler, kültürün manevi öğelerine bir örnektir.

Aile; bireylerin sosyal ilişkilerinin gerçekleştiği evlilik, kan bağı veya soy sop ilişkilerine dayalı sistemdir.

Modern ailede otorite ilişkileri Demokratik olarak ifade edilir.

Bağımlı değişken; örneğin işsizliğin suç oranları üzerindeki etkilerini inceleyen bir araştırmada suç oranlarıdır.

Geçerlilik; araştırmada ölçme aracının ölçmek istediğini doğru olarak ölçmesi ve konusuna uygun olmasına verilen addır.

Comte’ye göre tanımlanan sosyal statik kavramı; düzenli ve istikrarlı sosyal ilişkiler ve toplumsal yapıyı ifade eder.

Sembolik etkileşim; aile içerisindeki davranışları anlamak için aile üyeleri arasındaki mevcut ilişkileri ve üyelerin bu ilişkileri nasıl anlamlandırdığını inceleyen kuramdır.

Geleneksel ailede ilişkiler çoğunlukla Kan Bağına bağlıdır.

Bilimsel yöntemin ilk basamağı sorunu tanımlamaktır.

Toplumu yaşayan bir organizma olarak ele alan sosyolog E. Durkheim’dir.

G. Summer; normları, adetler ve örfler olarak sınıflandıran kuramcıdır.

Sembol; insanların iletişimde kullandıkları anlam ifade eden her şeydir.

Matriyarki; ailede kadın otoritesinin üstünlüğüne verilen addır.

Kültür şoku; bireyin aşina olmadığı kültürel bir çevreye girdiğinde yaşadığı şaşkınlık ve belirsizlik halidir.

Pozitivizmin kurucusu Comte’dir.

Bedevi ümran / Hadari ümran sınıflandırması İbn-i Haldun’a aittir.

Elcil; Durkheim’e göre sosyal bağların çok sıkı olduğu toplumlarda daha yaygın olarak görülen bir intihar türüdür.

Çatışmacı yaklaşım; sınıflar arasındaki güç mücadelesi ve birbirine tarihsel olarak karşıt olan hakim ideolojiler üzerinde duran yaklaşımdır.

Sosykültürel evrim sürecinin ilk aşaması olan toplumlar, avcı ve toplayıcı toplumlardır.

Kültürel rölativizm; bir davranışın, o toplum içindeki değerler ve koşullarda birlikte anlayarak açıklamak olarak tanımlanabilir.

Endogami; aynı sosyal grup içinden evlenmeye verilen addır.

Dikey geniş aile; baba, oğul, torun gibi 3 kuşağın bir arada yaşadığı aile modeline denilir.

İç ve dış grup ayrımını yapan sosyolog W. G. Summer’dır.

Alt kültür; üyelerinin, toplumdaki ortak kültürü önemli ölçüde paylaşmasına rağmen gündelik yaşamda farkı inanç, pratik ve tarzları kabul ettiği kültürdür.

Sosyoloji; toplumsal davranışı ve insan gruplarını bilimsel olarak inceleyen bilim dalıdır.

Pozitif dönem; Comte’nin Üç Hal Yasasına göre toplumların bilimsel dönemi olarak anılan dönemdir.

İzole olmuş çekirdek aile; endüstrileşme süreciyle birlikte küçülmüş ve kendi kendine yetecek düzeye gelmiş ailedir. Bu ailenin endüstriyel koşullara uyum sağlama yeteneği yüksektir.

Referans grubu; kişinin içinde olmak istediği, onun gibi giyindiği vs. bir gruptur.

Ulus politik bir içeriğe sahiptir.  Belirli sınırlar dahilinde bir bölgede yaşayan ve otoritesini bu sınırlar içinde belirgin kılan insanlardan oluşan bir bütündür.

Yüksek kültür; toplum içinde özel bir yaşam biçimi, zevkleri ve alışkanlıkları olan küçük bir elit grubun sahip olduğu kültürdür.

Erkeğin ya da kadının tek eşle evliliğine monogami denir.

İbn-i Haldun; Afrika’da çeşitli kabileleri dolaşmış ve toplumu canlı bir organizmaya benzetmiştir.

Anomik intihar; Durkheim’a göre toplumda dayanışmanın çözülmesine bağlı olarak her yıl belli sayıda insanın intihar etmesiyle ortaya çıkan intihar türüdür.

Zuluların çekirge yemelerini ama balık yememelerini saçma görmek; etnosantirizm kavramıyla ilgilidir.

ABD’de en yaygın aile biçimi; boşanmaların artmasıyla ortaya çıkan tek ebeveynli ailelerdir.

Litwak; ailenin küçüldüğünü, ancak geleneksel aile ilişkilerinin modern kent toplumunda da geçerli olduğunu savunan ve bu tür aileye “modifiye olmuş geniş aile” adını veren sosyologdur.

Davranış bilimleri 1 final notları

Asabiye kavramı; İbn-i Haldun’a ait bir kavramdır.

Tek eşle evlilik, toplumsal norm niteliği taşır.

Parsons; küresel olan ile ilgili tartışmalar içinde yer alan kültürel sosyoloji yaklaşımının temsilcilerinden birisidir.

Küresellik; kültür, siyaset ve sivil toplumun tümünün ekonomik yapı tarafından belirlendiğini ifade eder.

Giddens; küreselleşmeyi, varlık ile yokluğun kesişmesi, toplumsal olaylarla toplumsal ilişkilerin belli mesafede yerel bağlamsallıklarda karışması şeklinde ifade etmiştir.

Davis-Moore kuramına göre; en değerli konumlar, o konumları dolduracak yeteneğe sahip kişilerin ilgisini çekmek için yeterli kazanç veya ödül sunmalıdır.

Toplumsal tabakalaşma, toplumun bir özelliğidir.

Meritokrasi; bir toplumsal tabakalaşma sisteminin tümüyle kişisel özelliklere göre biçimlenmesidir.

Hoffman tarafından değişme olgusuna yöneltilen sorulardan biri de “değişmenin hızı”dır.

Fonksiyonalist kuram; bireysel güdülerden çok toplumsal yapının sapmayı üretmesine odaklanan ve sapmayı toplumsal fonksiyonu bakımından yararlı ve normal gören kuramdır.

Jhering; suçu, toplum halinde yaşama şartlarına yönelmiş her türlü saldırı olarak tanımlamıştır.

Mukaddime adlı eser, İbn-i Haldun’a aittir.

Mc Luhan; küresel köy kavramını ilk kez kullanan düşünürdür.

Tumin; toplumsal tabakalaşmanın kast elementinin bireylerin yeteneklerinin gelişmesine imkan verdiğini ifade etmiştir.

Vaishya; kast sisteminde tüccar, çiftçi ve zanaatkarlardan oluşan kast tipidir.

Bruce ve Yearley; dış göç olgusu ile modernleşme arasında bir ilişki olduğunu savunan kuramcılardır.

Suç psikiyatrisi; anormal ve akıl hastası suçluları inceleyen teorik kriminoloji dalıdır.

Mesomorf; Sheldon’un tiplemesi içinde saldırgan, maceracı ve suça en çok eğilimli olan tiptir.

Kültür boşluğu kavramının mucidi olan düşünür Ogborn’dur.

Anti küresel hareket; alternatif-alter küreselci harekete 2. aşamada dönüşür.

Gösterişçi tüketim; Weblen’e göre, insanların yaşam eğilimlerinin değişerek ihtiyaçlar yerine refah göstergesi için daha fazla tüketim yapmasına verilen addır.

Etno-mekan; Appadural ve Sarıbay’ın savunduğu globalleşme yaratan kültürel mekanlara verilen isimdir.

Kast sistemi Hindistan’da görülür.

Marx’a göre İlke üretim biçiminde, sınıflar ve sömürü olmamıştır.

Sürekli yoksulluk; dört yıl boyunca hanenin üyesi olan fertlerden en az 3 çalışmada yoksulluk riski altında olanları ifade etmek için kullanılan bir kavramdır.

Tarihsel demografi; geçmişteki toplumların büyüklüğü ve yapısı ile demografik özellikleri, ekonomik ve sosyal yapısı arasındaki bağlantıyı inceleyen demografinin alt dalıdır.

Risk toplumu; geleneklerden uzaklaşma, kopma ve aşırı bireyselleşme ile birlikte, belirsizlik ve risklerin giderek arttığı toplum yapısını ifade eder.

Harvey; kentleşme olgusunu üretim, dolaşım, değişim ve tüketim için gerekli olan fiziksel yapının yaratılması süreci olarak gören ve bunu yaratılmış çevre kavramıyla ifade eden kuramcıdır.

Beyaz yakalı suç terimi ilk kez Sutherland tarafından kullanılmıştır.

Durkheim; suçu, kolektif bilincin kuvvetli ve belirmiş tutumlarını ihlal eden fiiller olarak tanımlamıştır.

Comte’nin üç hal yasasına göre metafizik halin diğer adı Soyut’tur.

Neolokalite; modern toplumlarda yeni evlenen çiftlerin anne veya baba tarafı yerine onlardan ayrı bir evde oturmalarına verilen addır.

1. Dahrendorf; toplumsal çatışmaların yapısal kaynağını otoritenin eşit olmayan dağılımında görmüştür.

Bir işyerinde açık örgüt politikası olarak ayrımcılık yapılması; doğrudan kurumlaşmış ayrımcılık olarak tanımlanır.

Formel demografi; nüfusun matematiksel yönüyle ilgilenen ve istatistiksel analizler yapan demografi türüdür.

Yüksek kültür; insan yaratıcılığının estetik mükemmellik ile özdeş olan en üst örneklerine işaret eden kültür kavramıdır.

Cooley; birincil grupları, insan neslinin bakıldığı, korunduğu yerler olarak nitelendiren kuramcıdır.

Deney yönteminde bağımsız değişkene tabi tutulan gruba deney grubu denir.

Kshatriyas; Hindistan’da kast sisteminde savaşçı, asker, şef ve soylulardan oluşan kast sistemidir.

Yakınlaşma kuramı; sosyalist ülkelerin kapitalist özellikler ve kapitalist ülkelerinde sosyalist özellikler göstermesini ifade eder.

Kültürel sosyoloji; küresel olanla ilgili olarak daha çok edebiyat alanındaki farklı araştırmaları birleştiren ve Birmingham çevresinden esinlenen yaklaşımdır.

Zihinsel mekan; eşitlik, adalet, özgürlük ve demokrasi gibi fikirlerin yayılmasına olanak veren kültürel mekan türüdür.

White’a göre; çağdaş sanayileşmiş toplumlarda kentleşme olgusunun son dönemi Nüfus dağılımıdır.

İç göç; ulus devlet sınırlarında gerçekleşen uzun süreli nüfus hareketidir.

“Fert yok, cemiyet var.” Ya da “Önce toplum, sonra birey” diyen düşünür Emile Durkheim’dir.

Parya; Hindistan’daki kast sisteminde 4 temel kasta dahil olmayan ve sistemin dışında kalanlar olarak nitelendirilen gruptur.

Sapkın davranış; toplumun büyük çoğunluğunca benimsenen normlara karşı gelme ve uyumsuz davranmadır.

Profesyonel suç; yasal olmayan faaliyetlerin meslek halinde getirilmesidir.

Kırık camlar kuramının kurucusu düşünür Zimbardo’dur.

Psikolojik kuramlar; sapkınlığın açıklamasını toplumda değil, bireyde arayan kuramlara verilen addır.

Landreth’in bilişi suçluları gruplandırmasına göre; aşağıdakilerden kötü niyetli ve kindar suçlulara verilen ad Çökelticiler’dir.

Ataerkilliği kültürün bir sonucu olarak gören feminist yaklaşım Radikal Feminizm’dir.

İkinci dünya savaşında Japon pilotlarının kamikaze dalışları, Alturistik intihara örnektir.

İki ailenin karşılıklı olarak kız alıp vermesi şeklinde gerçekleşen evliliğe Berder evlilik denir.

Globalite, dünya toplumu anlayışına işaret eder.

Küresel köy kavramını ilk kez kullanan düşünür McLuhan’dır.

Karı kentleşme, nüfusun fazla olduğu yerleşim alanlarından az olan alanlara doğru gözlemlenen göç hareketidir. (İstanbul’dan Bursa’ya gibi)

Suç antropolojisi; suçluyu organik yapısı bakımından inceleyen teorik krimonoloji dalıdır.

Aöf davranış bilimleri 1 vize ve final ders notlarının PDF versiyonunu aşağıdaki bağlantıdan görüntüleyebilir ya da indirebilirsiniz:

https://drive.google.com/open?id=1h8Uun4ljsne9OS9Nu3ITWqhtCyXX7IhO