Medeni Hukuk 2 vize ders notları ve özeti

1 Yıldız2 Yıldız3 Yıldız4 Yıldız5 Yıldız (15 oy / LÜTFEN yıldıza tıklayarak YAZIYA OY VERİNİZ / ortalama: 4,60 / 5)
Loading...

AÖF Medeni Hukuk 2 Vize Ders Özetleri ve Notları

ÜNİTE 1- Eşya Hukukuna İlişkin Temel Bilgiler- Zilyetlik- Tapu Sicil

Medeni hukukun, malvarlığına ilişkin hakları ilgilendiren 3 alt dalı şunlardır:

  • Eşya hukuku
  • Miras hukuku
  • Borçlar hukuku

Eşya hukuku; eşyalar dünyasında kişilerin ilişkilerinin bir kesitini düzenleyen kurallar bütününü inceler.

Eşya hukukunun temel kaynağı Türk Medeni Kanunu’dur.(Kanun no: 4721)

Ayni hak; bir eşya üzerinde kurulan ve sahibine o şey üzerinde doğrudan egemenlik hakkı ve herkese karşı ileri sürme yetkisi veren TEKELCİ, MUTLAK ve MALVARLIKSAL bir haktır.

Ayni haklar ikiye ayrılır: Mülkiyet hakkı ve sınırlı ayni hak.

Sınırlı ayni haklar üçe ayrılır: İrtifak hakkı, taşınmaz yükü, rehin.

Ayni hakkı, diğer mutlak haklardan ayıran özelliği, EŞYA ile ilgili olmasıdır.

Eşya; üzerinde egemenlik kurulabilen, alışverişe elverişli, kişisel olmayan, sınırları belli olan nesnedir.

Eşya kavramının ögeleri şunlardır:

  • Belirli olma
  • Kişi dışı olma
  • Üzerinde egemenlik kurabilme
  • Maddi varlığı (cismani) olma
  • Devredebilme

Malvarlığı; bir kişinin parayla ölçülebilen hak ve borçlarının tümüdür.

Malvarlığı içinde şunlar yer alır:

  • Taşınırlar
  • Taşınmazlar
  • Haklar

Ayni haklara egemen olan ilkeler şunlardır:

  • Mutlak hak olması ilkesi; eşya üzerinde tek başına ve doğrudan dışa karşı koruma yetkisi sağlar.
  • Ayni haklarda sınırlı sayı ve tipe bağlılık ilkesi; ayni hakkın kuşkuya yer verilmeyecek şekilde herkesçe tanınmasını ve teşhis edilebilmesini sağlar.
  • Ayni haklarda açıklık(aleniyet) ilkesi; ayni hakkın dışa karşı kolayca tanınabilecek şekilde yansımasını, herkesçe bilinmesini ve hak sahipliğinde meydana gelen değişikliklerin herkesin önünde açıkça yapılmasını sağlar.
  • Kamu güveninin korunması ilkesi; zilyetlik ve tapu sicilince sağlanan açıklığa iyi niyetle güvenerek bir ayni hak kazanmak için gerekli koşullara uyan bir kişinin, elde etmeyi umduğu ayni hakkı kazanmış kabul edilmesini sağlar.
  • Belirlilik ilkesi; ayni hakkın herkes için tanınabilir, anlaşılabilir ve konusunun belirli olmasını sağlar.
  • Sebebe bağlılık ilkesi; ayni hakların kazanılmasında bir sebebin varlığının olması ve bu sebebin de geçerli olmasını sağlar.
  • Ayni hakların hak düşürücü ve zamanaşımı sürelerine tabi olmaması; uzun süre kullanılmamakla ayni hakların zayıflamamasını ya da ortadan kaldırılamamasını sağlar.

Zilyetlik; bir taşınmaz ya da taşınır mal üzerinde fiili egemenlik elde etme ve bunu elden kaçırmama yönündeki iradeye dayanarak sürdürülen eşya ile kişi arasındaki ilişkidir.

Zilyetliğin ögeleri şunlardır:

  • Fiili egemenlik (corpus)
  • Zilyetlik iradesi (animus possiendi)

anadolu aöf adalet medeni hukuk 2 vize üntie 1-4 ders notları

Malik sıfatıyla zilyetlik; eşya üzerindeki zilyetliğin mülkiyet hakkına dayanmasıdır.

Tek başına zilyetlik (münhasır zilyetlik); bir tek kişinin bir tek eşya üzerinde yalnız olarak kullandığı zilyetliktir.

Asli zilyetlik; eşya üzerinde MALİK sıfatıyla zilyetlik kurulmasıdır.

Doğrudan zilyetlik; kişinin fiziksel egemenliğini, eşya üzerinde doğrudan, aracı olmadan bizzat kullanmasıdır.

Haklı zilyetlik; zilyetliğin belirli bir hakka dayanmasıdır.

Haksız zilyetlik; dayandığı meşru bir menfaat olmayan ve yalnızca fiili bir elde tutma şeklinde gerçekleşen zilyetliktir.

İyiniyetli zilyetlik; zilyetliğin haklı bir nedene dayanmadığının zilyet tarafından bilinmemesi ya da bilinmesinin gerekmemesidir.

Kötüniyetli zilyetlik; zilyetliğin haklı bir nedene dayanmadığının bilinmesi ya da bilinmesinin gerekmesidir.

Zilyetliğin kazanılması demek; bir kimsenin bir kişinin, bir eşya üzerindeki fiili hakimiyetini kullanabilir hale gelmesi demektir.

Zilyetliğin aslen kazanılması; üzerinde hiçbir egemenlik bulunmayan / önceki zilyedin zilyetliğinden bağımsız olarak / onun zilyetliğini tanımayarak bir eşya üzerinde MALİK sıfatıyla zilyetlik kurulmasıdır.

Zilyetliğin devren kazanılması; eşya üzerindeki zilyetliğin, önceki zilyedin rızasına dayanılarak kazanılmasıdır.

Zilyetliğin külli halefiyet yoluyla kazanılması; mirasçıların tereke üzerinden edindiği zilyetliktir.

Zilyetliğin tesisen kazanılması; bir zilyedin, eşya üzerinde kişisel ya da ayni bir hak tanımak suretiyle bir başkasına FER’İ zilyetlik sağlamasıdır.

Zilyetliğin kaybedilmesinin ardından 1 YIL İÇİNDE yeniden ele geçirilmesi halinde, zilyetlik KAYBEDİLMEMİŞ sayılır.

Zilyetliğin fiili durumu esas alan koruma yolları şunlardır:

  • Kuvve kullanma suretiyle karşı koyma
  • Taşınmaz mal zilyetliğine yönelik tecavüze karşı idari koruma

Zilyetliğin dava yoluyla koruma yolları ise şunlardır:

  • Zilyetliğin geri verilmesi davası
  • Saldırıyı savma (savuşturma) davası
  • Hak karinelerine dayanan taşınır davası

Zilyedin iade yükümlülüğü şu şekildedir:

  • İyiniyetli bir zilyet; eşyayı elinde kalanı ile olduğu gibi iade etmekle yükümlüdür.
  • İyiniyetli olmayan / kötüniyetli zilyet ise eşyayı nasıl aldıysa öyle yani aldığı gibi iade etmekle yükümlüdür.

Tapu sicili; TAŞINMAZLARIN hukuki ve fiziksel (jeolojik) durumlarını göstermek amacıyla devlet tarafından tutulan kütük, belge ve defterlerden oluşan bir tümlüktür.

Devlet eliyle tutulan tapu sicili iki ögeden oluşur:

  • Ana siciller
  • Yardımcı siciller

Tapu siciline egemen olan ilkeler şunlardır:

  • Ayni kayıt ilkesi
  • Tescil ilkesi
  • Tescilin sebebe bağlılığı ilkesi
  • Açıklık ilkesi
  • Kamu güveninin korunması ilkesi
  • Ayni hakların sırasını gösterme ilkesi (tescil tarihi itibariyle öncelik ilkesi)
  • Devletin sorumluluğu ilkesi

Tapu sicili işlemleri şunlardır:

  • Kayıt; taşınmaza ilişkin sicilde yapılan İLK işlemdir.
  • Tescil; tapu kütüğündeki ayni haklara ilişkin yapılan işlemdir. (Ayni hakkın devri, değiştirilmesi, tesisi, sona erdirilmesi vb.)
  • Kişisel hakların şerhi; üçüncü kişilerin bilgilerine sunulabilen kişisel haklardır.
  • Beyan; taşınmazı ilgilendiren hukuki ve fiili ilişkilerin kütüğün beyanlar kısmına yazılmasıdır.

Tapu sicilinin düzeltilmesi yolları şunlardır:

  • İdari düzeltme
  • Yargı kararıyla düzeltme

Tapu sicilinin düzeltilmesi davası; tapudaki bir yolsuzluk sorununun mahkeme önünde çözümlenmesidir. Ayrıca; gerçek hak sahibi olanın, sicilde ayni hak sahibi olarak görünene karşı açtığı ve sicilin gerçek durumuna getirilmesini istediği dava olarak tanımlanabilir. Tapu sicilinin düzeltilmesi davasının koşulları şunlardır:

  • Tapu sicili yolsuz tutulmuş olması
  • Ayni hak zedelenmiş olmalı
  • Yolsuz tescil ile maddi hukuk açısından durum değişmemiş olmalı
  • Bu dava için dava açma süresi öngörülmemiştir.
  • Ama kadastroda tutanaklar kesinleşirse, 10 yıllık bir dava açma süresi vardır.

ÜNİTE 2- Ayni Haklar

Ayni hak; sahibine en KAPSAMLI yetkiyi veren mülkiyet hakkıdır.

Mülkiyet hakkı ise sahibine; o şey üzerinde kullanma, ondan yararlanma ve tasarruf etme hakkını verir.

İçerdiği yetkilere göre ayni haklar şu şekilde sınıflandırılır:

  • Tam ayni haklar
  • Sınırlı ayni haklar
  • Sadece doğrudan egemenlik hakkı içeren ayni haklar

Ayni haklar konusuna göre ikiye ayrılır:

  • Taşınmaz mülkiyeti
  • Taşınır mülkiyeti

Ayni haklar sahip sayısına göre de ikiye ayrılır:

  • Tek kişinin ayni hakkı
  • Birlikte (toplu) ayni haklar

Kişiye bağlı mülkiyet hakkı; bir eşyaya bağlı olan mülkiyet hakkı sahipliğinin başka her hangi bir BAĞ ARANMAKSIZIN belirlenmiş olmasıdır.

Bütünleyici parça; bir bütünü parçalayan ve bu bütünden bağımsız olarak hiçbir ayni hakka konu edilemeyen parçadır.

Eklenti ise; asıl eşyanın ekonomik amaçlarına hizmet eden eşyadır Dolabın anahtarı, pencerenin panjuru vb.

Ayni hakların kazanılması şu yollarla olur:

  • Aslen kazanma; bir kimsenin iradesinde bulunan bir malın, o kişinin iradesine dayanmadan üçüncü bir şahıs tarafından kazanılmasıdır.
  • Külli halefiyet ile kazanma; bir malın tüm hakları ve borçlarıyla birlikte bir kimseden diğerine geçmesidir.
  • Cüzi halefiyet ile kazanma; malvarlığının aktifine kayıtlı bir ayni hakkın devren ya da tesisen kazanılmasıdır.

Hukukumuzda kural olan hilafet yoluyla ayni hak kazanma yöntemi, CÜZ’İ halefiyettir.

Taşınmaz mülkiyetinin kazanılması yolları şunlardır:

  • Cebri icra
  • Mahkeme kararı
  • İşgal; taşınmazın sahipsiz hale gelmesi ve bir başkası tarafından zilyetlik tesis edilerek kazanılmasıdır.
  • Olağan zamanaşımı; yolsuz olarak 10 yıl süreyle davasız ve kesintisiz ve iyiniyetli hak sahibi olunursa, ayni hak geçerli kabul edilir.
  • Olağanüstü zamanaşımı; yolsuz tapu siciline güvenen iyi niyetli kişi ayni hakkı kazanır.

Taşınır mülkiyeti şu yollarla kazanılabilir:

  • Aslen kazanma; kandırıcı zamanaşımı ile, sahipsiz bir taşınırı sahiplenme ile, emin sıfatıyla zilyetten iyiniyet ile
  • Devren kazanma; ayni hakkın devri ile ya da tesisine aracılık ederek

Ayni hakların kaybı şu şekilde olabilir:

  • İradi kayıp; sahibinin eylemi ya da iradesiyle sonlanması
  • İrade dışı kayıp; sahibinin iradesi dışında sonlanması

Sınırlı ayni haklar şunlardır:

  • İrtifak hakkı; malike eşyasının hak sahibi tarafından kullanılmasına katlanma yükümlülüğü verir.
  • Taşınma yükü; hak sahibine malikten taşınmaza eş değer bir şey isteme ve vermezse, taşınmazı paraya çevirme yetkisine katlanma yükümlülüğü verir.
  • Rehin hakkı; rehin olarak verilen taşınmazın, borç ödenmediğine paraya çevrilmesine katlanma yükümlülüğü verir. Taşınmaz rehni ve taşınır rehni olarak iki türü vardır.

Rehin hukukuna haki ilkeler şunlardır:

  • Açıklık ilkesi
  • Belirlilik ilkesi
  • Bağımlılık ilkesi
  • Teminat ilkesi
  • Kıdeme itibar ilkesi
  • Rehinli malı kendine mal etme yasağı ilkesi

Lex commissoria; borç muaccel hale gelmeden önce, rehine konu taşınırın mülkiyetinin alacaklıya geçeceğine dair anlaşmaların geçersiz kabul edilmesidir.

Etiketler:
3 Comments

Yorum yap

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir